Javni poziv o pomoći u energetskoj krizi koji je raspisala Vlada Federacije BiH, a finansira Evropska unija diskriminiše jednu od najsiromašnijih kategorija stanovništva – penzionere. Potvrdili su nam ovo iz Udruženja penzionera Federacije Bosne i Hercegovine. Cijele kategorije penzionera potpuno su izostavljene iz ovog javnog poziva.
Pravo na pomoć koja se dodjeljuje u grijnoj sezoni 2023/2024. nema domaćinstvo u kojem je jedna osoba bila u radnom odnosu u 2022. godini. To znači da osoba koja je stekla pravo na penziju 1. februara 2022. godine i od tada prima minimalnu penziju ne može dobiti sredstva skoro dvije godine kasnije. Pravo na pomoć nema ni domaćinstvo u kojem jedan član prima srazmjernu penziju bez obzira na zbirnu visinu penzije.
„Idealan kriterij ne postoji, a to se svakako odnosi na dio javnog poziva kojim su isključeni penzioneri koji ostvaruju srazmjerne penzije sa inostranstvom. Razlog za navedeno je činjenica da preko 90 % ove kategorije ostvaruje značajno veće iznose srazmjernih penzija iz inostranstva u odnosu na penziju iz Federacije BiH. Slučaje gdje je zbir penzija manji su relativno rijetki“, navela je Delegacija EU u BiH.
Broj penzionera koji primaju srazmjernu ili minimalnu penziju u Federaciji Bosne i Hercegovine je značajno veći od 60 %.
„Mi preko naših udruženja, općinskih i gradskih prikupljamo podatke za takve ljude koji su došli u penziju, a imaju srazmjernu penziju, a ostvarili su penziju u tim drugim državama ili republikama bivše Jugoslavije. Trebali bi s novom godinom da imamo dio tih podataka, a onda idemo u izmjenu i dopunu zakona o PIO-u“, kaže Haso Halilović iz Udruge umirovljenika FBiH.
Prilikom pravljenja propisa za javni poziv, penzionere kao jednu od četiri kategorije koje mogu konkurisati, niko nije konsultovao.
„Mi bi sigurno imali bolja rješenja i prijedloge i ove određene stvari bi se mogle ispraviti. Nažalost, nisu nas pitali, nisu od nas tražili mišljenje i kad god je politika donosila zakone, oni su bili na štetu određene kategorije“, smatra Halilović.
Sredstva za ublažavanje negativnog socio-ekonomskog utjecaja energetske krize, a koja će biti raspodijeljena po propozicijama javnog poziva čiji rok ističe 10-og ovog mjeseca, obezbijedila je Europska unija.
„Ovo je prvi put da su vlasti u BiH dobile podršku EU da se na ovaj način distribuira javnosti, te zahtijeva pažljivo planiranje, posebno prilikom utvrđivanja koja domaćinstva ispunjavaju uslove za dobijanje pomoći. Nadležne vlasti u BiH su u potpunosti odgovorne da osiguraju da sredstva iz Paketa energetske podrške dođu u ruke onima kojima su namijenjena“, naveli su iz Delegacije EU u BiH.
Iz Delegacije Evropske unije u Bosni i Hercegovini navode da će način na koji BiH upravlja sredstvima iz Paketa energetske podrške biti važan pokazatelj za svaku buduću direktnu podršku institucijama BiH.