Visočica je planina u Bosni Hercegovini i čini granicu između Hercegovine i Bosne. Sa istočne strane je Treskavica, sa zapada Prenj, a sa zapada i sjevera Bjelašnica. Ime je dobila vjerovatno po mnogobrojnim visokim vrhovima.
Visočica je visoravan koja se od sjevera sa prosječne nadmorske visine od 1400 metara blago spušta ka jugu u Bjelimiće. Sredinom planine se izdiže greben Ljeljen sa najvišim vrhom Džamija 1967 metara nadmorske visine i nešto nižim vrhovima Veliki Ljeljen 1963 metara i Mali Ljeljen 1860 metara nadmorske visine. Greben je orjentisan u pravcu sjeverozapad – jugoistok i dijeli planinu na sjeverni i južni dio. Sjeverni dio čine planinski pašnjaci na nadmorskoj visini 1300 do 1400 metara, a južni niži dio je obrastao šumom.
Vrhovi Visočice su i Vito 1960 metara nadmorske visine, Subar 1820, Veliko brdo 1884 i Drstva 1808 metara nadmorske visine.
Južno od Sinanovića nalazi se Puzim 1776 metara nadmorske visine jedan od najmarkantnijih vrhova Visočice, malo izdvojen od ostalog dijela masiva Visočice i privlači pažnju svojim ušiljenim vrhovima i tornjićima. Gledano iz daljine njegov stjenoviti obris sliči na krijestu nekog prahistorijskog čudovišta. Stijene Puzima kao i cijela Visočica zanimljive su alpinistima penjačima.
Područje Visočice je relativno bezvodno. Izvori se nalaze uglavnom uz stočarske ljetne stanove kojih je danas veoma malo. Sa južne strane planina se dosta strmo obara u dolinu Neretve. Obronci Visočice na sjeveru i zapadu spuštaju se u Rakitnicu okomitim liticama i strminama.
U sjeni gorostasnih kamenih litica leži Veliko jezero na 1660 metara nadmorske visine.
Treba napomenuti da na Visočici pravih (živih) jezera nema. To su uglavnom velike lokve vode, sezonskog karaktera, nastale u kotlinama u kojima se skupljaju slivovi sa visokih okolnih grebena za vrijeme topljenja snijega u proljeće i velikih ljetnih kiša.
I pored surovih životnih uslova ljudi su naseljavali ove krajeve od pamtivijeka. Najstariji materijalni dokazi su mnogobrojne nekropole sa stećcima. Na nadmorskoj visini od 1691 metara kod Velikog jezera nalazi se nekropola Poljice s 49 stećaka (33 ploče, 10 sanduka i 6 sljemenjaka) koja je proglašena nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.
Pod sjevernim obroncima planine nalaze se sela Bobovica, Ozimine, Đulbašići, Pervizi (Donja Tušila) i Sinanovići (Gornja Tušila). To su tipična planinska sela na nadmorskoj visini od 1150 do 1300 metara nadmorske visine. Ova sela su u prošlom ratu (1992.-1995.) bila potpuno uništena a danas su ponovo obnovljena.
Pod južnim obroncima planine nalazi se veći broj sela kao što su Luka, Ježeprasina, Odžaci (Bjelimići), Gradeljina, Svijenča, Argud i jugozapadno Dužani, Blaca, Dudle, Grušća i Prebilje. I ova sela su planinska i nalaze se na nadmorskoj visini od 950 do 1150 metara.
Visočica je, prema mišljenju većine planinara, jedna od najljepših bh. planina. Ona razdvaja Bosnu i Hercegovinu i oduvijek je nudila pravi izazov za sve one koji vole prirodu, ali i pravo planinarenje. Na takvim avanturama planinari često nailaze na razne izazove, a jedan od njih su i vremenske neprilike kada im je potrebno sklonište, ali i mjesto za odmor.
Zahvaljujući Planinarskom društvu Željezničar 2019. godine Visočica je dobila svoj prvi bivak, odnosno planinsko sklonište koji je izgrađen i postavljen po uzoru na zemlje Evrope i svijeta.
Gradnja bivka trajala je sedam mjeseci, a podrška je stigla od Federalnog ministarstva turizma i okoliša. Bivak je izgrađen na visini višoj od 1.700 metara u dolini ispod lokacije “Džamija”, a ovo neobično arhitektonsko rješenje plod je mašte Filter Arhitekture.
Bivak se nalazi i na ruti Crvene staze Vučko Traila, ali i ruti Via Dinarice, konceptu koji povezuje sedam država i teritorija kroz koje se proteže planinski lanac Dinarskih Alpa – od Slovenije do sjeverne Albanije.
Upravni odbor Planinarskog saveza FBiH je potvrdio odluku Skupštine Saveza da bivak na Visočici nosi ime Zoran Šimić koji je bio jedan od najistaknutijih članova planinarske zajednicu u BiH koji je preminuo u decembru 2017. godine.
Pašnjaci po planini Visočici su uvijek svježi i bujni, a malo je poznato, osim stočarima, da se ta planina nazivala “Ovčija Bašča”.
Prostorno Visočica nije velika planina. Njezin pašnjački prostor zahvata maksimalno površinu od 2500 hektara. To je skoro ⅛ pašnjačkog prostora planine Bjelašnice. Ipak planina Visočica je kadra preko ljeta da ishrani oko 20.500 glava sitne i krupne stoke.
Visočica nije stalno naseljena. Svi stočari silaze sa planine u jesen i borave preko zime u svojim selima. Stalna naselja počinju tek ispod planine.
(Mostarski.ba, visit.ba. AlJazeera, Dženad Džino, dinarsko gorje)
