Narodni univerzitet Konjic uz podršku Grada Konjica predstavlja prvi program manifestacije „KONJIC U SVJETLU OČUVANJA TRADICIONALNE BAŠTINE“, koju u kontinuitetu podržava Federalno ministarstvo kulture i sporta.
Riječ je o promociji knjige “Arhitektura Bosne i put u savremeno,” autora arhitekata Dušana Grabrijana i Juraja Neidhardta.
O pomenutum djelu će u Bosasnskoj sobi Narodnog univerziteta Konjic u četvrtak, 6. jula 2023. godine s početkom u 19 sati govoriti: dopisni član ANU BIH, prof. dr. Radivoje Mandić, prof. dr. Mejrema Zatrić i dr. Tatjana Neidhardt, dipl. ing. arh.
Detaljnije o monografskom izdanju
Akademija nauka i umjetnosti Bosna i Hercegovine zajedno sa arhitekticom dr. Tatjanom Neidhardt, inicirala je i realizirala reprint/reizdanje knjige “Arhitektura Bosne i put u savremeno” autora arhitekata Dušana Grabrijana i Juraja Neidhardta.
Juraj Neidhradt bio je uvaženi član ANU BiH i jedan od najcijenjenijih jugoslovenskih arhitekata modernista, obrazovan u klasama velikana internacionalnog modernog pokreta u arhitekturi – Petera Behrensa i Le Corbusiera. Zajedno sa slovenačkim arhitektom Dušanom Grabrijanom on je istraživao tradicionalnu arhitekturu historijske jezgre Sarajeva i težio da objedini njene vanvremenske vrijednosti sa svjetskim duhom modernog doba. Tako su u Neidhardtovim projektima racionalizirani estetski reducirani oblici moderne oplemenjeni “elementima bosanske arhitekture” – teksturama lokalnih materijala, doksatima i svodovima, blizinom prirode i susjedstva.
Prvi put objavljena 1957. godine, “Arhitektura Bosne” je predstavila ovaj potpuno orginalni pristup arhitekturi sa namjerom da podstakne stvaranje regionalnog arhitektonskog pokreta u tadašnjoj Jugoslaviji – arhitekti, tvrdili su Neidhardt i Grabrijan na njenim stranicama, moraju prepoznati i dati kontinuitet vrijednostima lokalnog miljea. Takvo hrabro postavljanje kuće u specifičnu geografiju bilo je očigledno superiorno u odnosu na tadašnja lutanja evropskih arhitekata kasne faze modernizma. Moć “Arhitekture Bosne” da otvori novu perspektivu i nagovijesti izlaz iz ove krize je prepoznao i istakao Le Corbusier, koji je za nju napisao predgovor.
Knjiga je, osim toga, grafičko-estetski fenomen prvog reda nastao udruživanjem vanredno posvećenog dizajna prijeloma Juraja Neidhardta i krajnjih napora jugoslovenskog izdavaštva 1950-ih godina: tehnički crteži, umjetničke arhitektonske skice, fotografije kombinovani su na način koji je trebao prikazati ljepotu regionalnog ambijenta Bosne.
Ova kombinacija izuzetnog sadržaja i forme učinili su da Arhitektura Bosne i put u savremeno bude jedina knjiga prikazana na monumentalnoj izložbi o jugoslovenskoj arhitekturi Towards a Concrete Utopia – Architecture in Yugoslavia 1948-1980, postavljenoj u Muzeju moderne umjetnosti (MoMA) u New Yorku 2018. godine.
U vrijeme ekološke krize, nestajanja zajedničkog prostora i “investitorskih” projekata “Arhitektura Bosne” nam u novom izdanju ANU BiH ponovo dolazi kada je najpotrebnija: da nas podsjeti na moć arhitekture da se bori protiv dehumanizirajućih procesa modernosti prateći “zakone” lokalnog miljea.
———————
Mejrema Zatrić
Dr. sc. ETH Zuric
