Plutajuća deponija: O smeću kod Višegrada pišu svjetski mediji

Dionica duž granice između Bosne i Srbije popularna je među splavarima kada nije “sezona smeća”

Vodostaj Lima porastao je usljed većih padavina, a nagli rast izazvao je probleme.

Podivljala rijeka nosila je dijelove drveća, ali i veće količine smeća sa deponija u Priboju, Prijepolju i drugim gradovima susjedne Srbije.

Smeće se zadržava na lančanici iznad HE Višegrad koja je postavljena kako bi se spriječile štete na postrojenjima.

Osim Limom iz pravca Srbije otpad stiže Drinom iz gradova uzvodno, pa i onih u Crnoj Gori.

O smeću pišu i strani mediji

O smeću koje pluta rijekom pisali su i strani mediji. Tako je Associated Press objavio tekst uz naslov “Dijelovi balkanske rijeke postaju plutajuća deponija”.

– Tone otpada bačenog na loše uređene deponije uz rijeke, ili direktno u vodene tokove koji prolaze kroz tri zemlje, na kraju se nakupljaju iza barijere za smeće u rijeci Drini, u istočnoj Bosni, tokom zime i ranog proljeća.

Ove sedmice barijera je ponovo postala vanjska ivica masivne plutajuće deponije zatrpane plastičnim flašama, zahrđalim buradima, polovnim gumama, kućnim aparatima, naplavljenim drvetom i drugim smećem koje je rijeka pokupila sa svojih pritoka. 

Riječna ograda koju je postavila bosanska hidroelektrana, nekoliko kilometara uzvodno od njene brane u blizini Višegrada, pretvorila je grad u nevoljnu regionalnu deponiju, žale se lokalni ekološki aktivisti.

Obilna kiša i neuobičajeno toplo vrijeme tokom protekle sedmice doveli su do izlivanja mnogih rijeka i potoka u Bosni, Srbiji i Crnoj Gori, poplavivši okolna područja i primoravši mnoge ljude da napuste svoje domove. Temperature su u petak pale u mnogim područjima, dok je kiša prešla u snijeg – piše Associated Press.

Kako je za AP rekao Dejan Furtula iz ekološke grupe Eko Centar Višegrad, proteklih dana je bilo mnogo padavina.

– Nažalost, ogroman priliv smeća nije prestao – dodao je on. Rijeka Drina teče 346 kilometara od planina sjeverozapadne Crne Gore kroz Bosnu i Srbiju, a neke od njenih pritoka su poznate po svojoj smaragdnoj boji i krajoliku koji oduzima dah.

Dionica duž granice između Bosne i Srbije popularna je među splavarima kada nije „sezona smeća“, podsjeća AP.

Plutajuća deponija

– Procjenjuje se da se oko 10.000 kubnih metara otpada zadnjih dana nakupilo iza barijere za smeće na rijici Drini, rekao je Furtula. Ista količina izvučena je posljednjih godina sa tog područja.

Uklanjanje smeća u prosjeku traje do šest mjeseci. Smeće završava na opštinskoj deponiji u Višegradu, za koju Furtula kaže da „nema ni dovoljan kapacitet za rukovanje (gradskim) komunalnim otpadom“.

„Požari na (opštinskoj) deponiji uvijek gore“, rekao je on, nazivajući tamošnje uslove „ne samo velikom opasnošću po životnu sredinu i zdravlje, već i velikom sramotom za sve nas“. Decenijama nakon razornih ratova 1990-ih koji su pratili raspad Jugoslavije, Balkan zaostaje za ostatkom Evrope i ekonomski i u pogledu zaštite životne sredine. Zemlje regiona su postigle mali napredak u izgradnji efikasnih, ekološki prihvatljivih sistema odlaganja smeća,

uprkos tome što su tražili članstvo u Evropskoj uniji i što su usvojili neke od zakona i propisa EU.

Nelegalne deponije otpada su među brdima i dolinama širom regiona, dok smeće zatrpava puteve i plastične kese vise sa drveća. Pored zagađenja rijeka, mnoge zemlje na zapadnom Balkanu imaju i druge probleme sa

životnom sredinom. Jedan od najhitnijih je izuzetno visok nivo zagađenja vazduha koji utiče na brojne gradove u regionu.

„Ljudi se moraju probuditi zbog ovakvih problema“, rekao je Višegrađanin Radoš Brekalović – zaključuje u tekstu AP.